Plac Trzech Krzyży

Plac w Śródmieściu Warszawy w ciągu Traktu Królewskiego. Został ukształtowany w XVIII wieku. Około 1725 roku na placu wzniesiono dwie kolumny zwieńczone pozłacanymi krzyżami. W 1756 roku, na pamiątkę zakończenia brukowania warszawskich ulic, nieopodal kolumn postawiono posąg świętego Jana Nepomucena trzymającego w rękach krzyż – trzeci w tym miejscu.
 

Dekalog, trzy
Powracające w filmie ujęcie pokazuje fragment placu widoczny z góry, od strony kościoła Św. Aleksandra, przez głowicę kolumny korynckiej podtrzymującej architraw świątyni. Ten klasycystyczny motyw architektoniczny podkreśla, że opowiedziana w tym odcinku historia ma wymiar uniwersalny, powraca w różnych epokach w dziejach człowieka. Jest to opowieść o Ewie kusicielce, która usiłuje uwieść pożądanego mężczyznę, nakłaniając go do zdrady małżeńskiej, kłamstwa (wobec milicji i żony), i poniekąd samobójstwa (przymuszając Janusza do szaleńczej jazdy autem), okradając przy tym jego rodzinę z obecności męża i ojca w wigilijną noc. Widoczny z góry wycinek placu ma kształt trójkąta, co w tym kontekście ma też swoje znaczenie: film opowiada o trójkącie małżeńskim. Na tym skrawku parkują dwa samochody, polskie fiaty 125 i 126p (biały i czerwony), Janusza i Ewy. Samochód trzeciej osoby, Edwarda, byłego męża Ewy, nie pojawia się, bo i on jest postacią nieobecną w filmie, choć poszukiwaną przez wędrujących nocą przez miasto dawnych kochanków. Widzimy go tylko w finale filmu na fotografii (w otoczeniu nowej rodziny), gdy Ewa wyznaje, że zniknięcie Edwarda zmyśliła, by wyciągnąć Janusza z domu na całą noc. Na zdjęciu jako Edwarda można rozpoznać Edwarda Kłosińskiego, operatora filmowego, autora zdjęć do filmów Kieślowskiego: Dekalog, dwaTrzy kolory: Biały.

Mikołaj Jazdon
Dekalog III

Dekalog, trzy

Dekalog, trzy